Psychoterapia staje się formą pomocy coraz częściej wybieraną przez osoby przeżywające rozmaite trudności. Jednak nadal wokół tego tematu krąży wiele mitów, które opóźniają w czasie lub w ogóle uniemożliwiają podjęcie leczenia. "Potrafią czytać w myślach"; "rozmontowują człowieka na kawałki"; "dają gotowe rozwiązania"; "są przyjaciółmi za pieniądze dla samotnych"; "przepisują leki"; "wysyłają do szpitala psychatrycznego"; "trzeba im wszystko o sobie powiedzieć"; "pójście do psychoterapeuty jest oznaką słabości i tego, że sobie nie radzę"; "takie pogawędki nie mogą nic zmienić" - to tylko niektóre z nieprawdziwych opinii krążących wśród społeczeństwa.

Nic więc dziwnego, że wiele osób obawia się pierwszej wizyty w gabinecie psychologa. Tego rodzaju lęk staje się często decydującym argumentem przemawiającym za rezygnacją z konsultacji specjalistycznej, a w konsekwencji - z leczenia.
Gotowość pacjenta do pracy i jego zgoda na udział w terapii są bardzo ważne w całym procesie. Początkowo spotkania z psychoterapeutą przebiegają bardzo podobnie: po przedstawieniu się uczestnicy zajmują miejsca na fotelach czy krzesłach (nie jest to kozetka) i rozpoczyna się rozmowa. Jest ona czymś zupełnie innym niż pogawędka z koleżanką. Zadawane przez psychologa pytania dotyczą powodu zgłoszenia akurat w danym momencie, przeżywania i rozumienia przez pacjenta jego trudności oraz stosowanych dotychczas metod radzenia sobie z nimi. Prowadzi to do orientacyjnego określenia problemu, celu kolejnych spotkań oraz oczekiwań pacjenta. Kiedy to zostanie ustalone, nadchodzi moment zawarcia tzw. kontraktu, czyli umowy między uczestnikami psychoterapii.

Pacjent i psychoterapeuta umawiają się co do celu wspólnej pracy w gabinecie oraz jej formy, a wszelkie zmiany dokonywane są za zgodą obu stron. Sesje psychoterapii indywidualnej trwają 50 minut, odbywają się zazwyczaj regularnie i z określoną częstotliwością. Jasno określone zasady i cel spotkań pozwalają na koncentrację tylko na pacjencie i jego problemie. Psychoterapeuta przez aktywne słuchanie i odzwierciedlanie daje pacjentowi możliwość przyjrzenia się samemu sobie i pokazuje trochę inną perspektywę patrzenia na sytuację. Rozmowa jest jednym z elementów pracy terapeutycznej. Do osiągnięcia celu terapii wykorzystywana jest cała gama środków. Bardzo ważną składową psychoterapii jest doświadczenie normalnego kontaktu z drugim człowiekiem. Psychoterapeuta leczy nie tylko słowem, ale i zdrowym kontaktem. Osiągnięte cele i poprawa w funkcjonowaniu pacjenta pozwalają zakończyć - przy zgodzie obu stron - współpracę. Możliwe jest również przerwanie psychoterapii przez któregokolwiek z jej uczestników, ale nie zaleca się tego. Czas trwania leczenia jest różny, a zależy przede wszystkim od indywidulanych potrzeb pacjenta i od podejścia, w jakim pracuje psychoterapeuta.

Nawiązanie kontaktu z psychoterapeutą nie zawsze kończy się podjęciem psychoterapii. Możliwe jest odbycie tylko kilku spotkań diagnostycznych albo konsultacyjnych. Zdarza się, że pacjent przychodzi po wsparcie w trudnej sytuacji życiowej, zgłasza się z powodu trudności wychowawczych albo jeszcze w innych okolicznościach, które nie wymagają psychoterapii. Wówczas kontakt ogranicza się do kilku spotkań, po czym zostaje - jeśli to dobre rozwiązanie - zakończony.

W sytuacji zgłoszenia do gabinetu psychologa czy psychoterapeuty wszystko rozgrywa się w przestrzeni między obydwoma uczestnikami spotkania. I na nich obydwu spoczywa odpowiedzialność za przebieg i efektywność współpracy. Na żadnym jej etapie profesjonalista nie daje do zrozumienia, że wie o pacjencie więcej, niż on sam, że ma jakieś tajemnicze źródła wiedzy, dysponuje niezwykłymi testami lub osobistymi zdolnościami, które pozwalają mu prześwietlać ludzkie dusze. Psychoterapeuta jest bowiem specjalistą, który tylko przy udziale pacjenta może mu pomóc, a sama psychoterapia choć wymaga odwagi i wysiłku - daje szansę na pożądaną zmianę w życiu. Problemy, w których psychoterapia może pomóc to lęki, depresja, trudności w relacjach z innymi ludźmi, zaburzenia odżywiania czy snu, uzależnienia, schizofrenia, szeroko rozumiane problemy natury emocjonalnej związne np. ze stresem, trudności adaptacyjne i inne. Wśród korzyści jakie może przynieść psychoterapia, wymienić należy m.in.: rozwiązanie bieżących trudności zgłaszanych przez pacjenta, polepszenie funkcjonowania w relacji z innymi ludźmi, odczuwanie większego zadowolenia z życia, wzrost rozumienia samego siebie i rozwój osobisty, poprawa samooceny i większa wiara w siebie.

Obserwując przedłużający się stan dyskomforu i cierpienia psychicznego warto zgłosić się do psychologa lub terapeuty bez nadmiernych obaw i strasznych myśli.