Każdy z nas zobowiązany jest do płacenia podatków. Nasze zobowiązanie podatkowe może wynikać z rocznego rozliczenia i złożenia do urzędu PIT, ale również z decyzji organu podatkowego po uprzednim przeprowadzeniu kontroli podatkowej.
Może się jednak zdarzyć, że nie będziemy w stanie uregulować naszego zobowiązania wobec urzędu skarbowego na czas. Nie należy wtedy bezczynnie czekać na egzekucję ze jego strony, lecz jak najszybciej podjąć stosowne kroki w celu uzyskania od urzędu ulgi uznaniowej.

Możemy to zrobić i jako osoba prywatna i jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. W każdym przypadku urząd skarbowy może przychylić się do naszego wniosku.
Aby fiskus prawidłowo zinterpretował naszą prośbę i aby nie nastąpiło nieporozumienie na linii podatnik - urząd, musimy najpierw zdefiniować trzy pojęcia: umorzenie, odroczenie i rozłożenie na raty.

Umorzenie zaległości - dotyczy tylko zobowiązania podatkowego, którego termin płatności już minął, ale fiskus nie zdążył jeszcze wszcząć postępowania egzekucyjnego. Polega ono na całkowitym odstąpieniu fiskusa od egzekwowania zaległego podatku oraz naliczonych odsetek. Bardzo trudno przekonać urząd do takiej decyzji. Musimy mieć niepodważalne argumenty, że nie jesteśmy, ani nie będziemy w przyszłości zdolni do pracy zarobkowej. Najlepiej poprzeć je zaświadczeniami lekarskimi.

Odroczenie terminu zapłaty - to nic innego, jak zwrócenie się z wnioskiem o wyznaczenie nowego terminu zapłaty podatku.

Rozłożenie na raty - to podzielenie należnego urzędowi podatku na części.

O odroczenie i o rozłożenie na raty można wystąpić przed pierwotnym terminem zapłaty.
Wszystkie trzy pojęcia mieszczą się w zakresie tzw. ulgi uznaniowej, a więc ulgi, której przyznanie zależy tylko i wyłącznie od decyzji organu, do którego występujemy. Może się on przychylić do naszego wniosku, ale wcale nie musi.
Aby skutecznie postarać się o odroczenie terminu, rozłożenie na raty lub umorzenie zobowiązania podatkowego musimy przede wszystkim wystąpić do organu podatkowego z wnioskiem o przyznanie nam jednej z powyższych ulg.

UWAGA! Urząd sam z siebie nigdy nie zaproponuje nam rozłożenia na raty czy umorzenia podatku. Może to zrobić tylko i wyłącznie na nasz wniosek.

1. Dane podatnika zwracającego się z wnioskiem: Imię i nazwisko, adres, pesel, a w przypadku osoby prowadzącej działalność również NIP i REGON
2. Oznaczenie urzędu, do którego się zwracamy: wniosek zawsze adresujemy do naczelnika urzędu. Jeśli złożymy wniosek do niewłaściwego urzędu, to ten prześle go do drogą formalną do urzędu, który powinien go otrzymać.
3. Zdefiniowanie ulgi o jaką się zwracamy: czy jest to umorzenie, odroczenie terminu czy rozłożenie na raty.
4. Przedstawienie, czego ma dotyczyć wnioskowana przez nas ulga: jakiego rodzaju jest to podatek, za jaki okres, czy wynika z decyzji pokontrolnej czy z zobowiązania wykazanego w deklaracji.
5. Przedstawienie propozycji spłaty podatku: podanie ilości rat, terminu rozpoczęcia spłaty.
6. Uzasadnienie: najważniejszy element naszego wniosku - od tego co tu napiszemy, będzie zależało, czy urząd się do niego przychyli. Bardzo ważne jest podanie okoliczności, które uzasadnią ważny interes podatnika lub interes publiczny. Należy tu opisać swoją sytuację, podać powody, które uniemożliwiają nam uregulowanie zobowiązania w terminie.
7. Podpis własnoręczny.
8. Załączniki: aby być jak najbardziej wiarygodnym, dobrze jest przedstawić dowody, które potwierdzą naszą trudną sytuację: zaświadczenia lekarskie, potwierdzenia statusu bezrobotnego, nakazy zapłaty alimentów itp. Można dołączyć również oświadczenie o stanie majątkowym (różne druki tego rodzaju można znaleźć w Internecie).

WZÓR WNIOSKU (w formacie PDF)...

Po złożeniu takiego wniosku - można to uczynić osobiście lub wysłać listem poleconym - organ podatkowy skrupulatnie sprawdzi wszystko, co w nim przedstawiliśmy. Może się zdarzyć, że zostaniemy wezwani do uzupełnienia braków formalnych.
Decyzję fiskusa otrzymamy pocztą.

Jeśli organ podatkowy nie przychyli się do naszego wniosku, możemy złożyć odwołanie do dyrektora izby skarbowej, a następnie skierować sprawę do sądu administracyjnego.

Otrzymując od organu podatkowego decyzję przychylającą się do rozłożenia na raty zobowiązania podatkowego jesteśmy zobowiązani terminowo spłacać podatek według harmonogramu. Do każdej raty zostanie doliczona opłata prolongacyjna - czyli opłata w wysokości 50% ustawowych odsetek. Jeśli zaniedbamy ich spłatę, wrócimy do pierwotnego terminu płatności podatku, tak jakby w ogóle nie było decyzji o rozłożeniu na raty. Zostanie wszczęta egzekucja i doliczone odsetki podatkowe w pełnej wysokości.
Spłacając raty w terminie nie będziemy mieli zaległości podatkowej i urząd może nam w razie potrzeby wystawić zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami.