Rozpoczęcie działalności gospodarczej wiąże się z podjęciem wielu strategicznych decyzji, które niejednokrotnie mogą zaważyć na osiąganych przez nas w przyszłości zyskach. Jedną z takich decyzji jest wybór formy opodatkowania. Wypełniając formularz CEiDG (ręcznie lub przez Internet) dochodzimy w pewnym momencie do punktów 18,19 i 20, w których to musimy określić wybór formy opodatkowania i rodzaj prowadzonej dokumentacji rachunkowej.

Z własnego doświadczenia wiem, że nowi przedsiębiorcy w tym właśnie momencie kończą wypełnianie wniosku i zaczynają rozpaczliwie poszukiwać informacji. Przeanalizujmy więc formy opodatkowania i rodzaje dokumentacji rachunkowej, jakie mamy możliwość wybrać rozpoczynając działalność.

Jest to uproszczona forma opodatkowania, która nie wymaga prowadzenia ewidencji podatkowej. Podatek w stałej wysokości płacony jest do urzędu skarbowego do 7 dnia miesiąca następnego, jedynie za grudzień do 28 grudnia. Wysokość podatku określana jest co roku przez naczelnika Urzędu Skarbowego na podstawie rodzaju działalności, liczby pracowników i liczby mieszkańców miejscowości, w jakiej znajduje się firma.

Aby móc wybrać tę formę działalności trzeba spełnić kilka warunków:
- rodzaj prowadzonej działalności musi być wymieniony w art. 23 Ustawy z 20 listopada 1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (działalność usługowo-wytwórcza, usługowa, handlowa, wolne zawody)
- podatnik nie może prowadzić innej pozarolniczej działalności
- małżonek podatnika nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie

W tej formie opodatkowania podatek oblicza się od podstawy, którą stanowią przychody bez pomniejszania o koszty. Na obniżenie podatku wpływają jedynie zapłacone składki do ZUS. Podatek płacony jest do 20. dnia miesiąca następnego.

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą:
- 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów,
- 17% przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych m.in. pośrednictwa w handlu hurtowym, hoteli, wynajmu samochodów osobowych,
- 8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; od przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze,
- 5,5% od przychodów m.in. z działalności wytwórczej, robót budowlanych,
- 3,0% od przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu, z odsetek od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Stawki od 3 do 8,5% są rzeczywiście dużo niższe niż stawka w opodatkowaniu na zasadach ogólnych, dlatego pomimo niemożności obniżenia podstawy opodatkowania o koszty warto się zastanowić nad wyborem tej właśnie formy opodatkowania, o ile nasza działalność mieści się w zakresie działalności podporządkowanych do poszczególnych stawek.
Dokumentacja rachunkowa wymagana przy tej formie opodatkowania to ewidencja przychodów oraz ewidencja wyposażenia i środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest podstawową formą opodatkowania. Jest ona korzystna, gdy ponosimy wysokie koszty działalności gospodarczej. Taka forma rozliczeń konieczna jest, gdy podatnik nie ma prawa do opodatkowania w formie karty podatkowej bądź ryczałtu ewidencjonowanego.

Dokumentacja rachunkowa to księga przychodów i rozchodów albo księgi podatkowe, ewidencja środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz ewidencja wyposażenia.

Zasady ogólne - skala podatkowa
Podstawa opodatkowania to przychody pomniejszone o koszty prowadzonej działalności i składki ZUS.
W skali mamy dwie stawki:
- 18% dochód nieprzekraczający kwoty w ciągu roku 85 528,00
- 32% dochód ponad 85 528,00 z tym, że stawką 32% objęta jest kwota nadwyżki
Przy rozliczeniu rocznym w tej formie opodatkowania mamy możliwość korzystania z ulg w pełnym zakresie.

Zasady ogólne - podatek liniowy
Podstawa opodatkowania to przychody pomniejszone o koszty prowadzonej działalności i składki ZUS. Niezależnie od osiągniętego dochodu mamy tylko jedną stawkę podatku - 19%.
Jednak już przy rozliczeniu rocznym w tej formie opodatkowania nie mamy możliwości korzystania z ulg.

Mam nadzieję, że krótka charakterystyka form opodatkowania, jakie mamy do wyboru w naszym systemie podatkowym pomoże Państwu w decyzji, w jaki sposób rozliczać się z fiskusem. Jeśli wybór okaże się nietrafiony, to należy pamiętać, że formę opodatkowania można zmienić na początku każdego roku składając stosowne oświadczenie do Urzędu Skarbowego w nieprzekraczalnym terminie do 20 stycznia.