Ile mogą potrącić nam z naszej pensji? Czy będę miał z czego żyć? Czy są jakieś kwoty wolne od potrąceń? To pytanie zadają sobie zapewne wszyscy, którzy mieli do czynienia z długiem i jego egzekucją. Otóż na to pytanie szczegółowo udziela odpowiedzi kodeks pracy. I tak w art. 87 stanowi on, że po odliczeniu przez pracodawcę zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i tzw. składek na ZUS z naszego wynagrodzenia pracodawca może z pensji potrącić tylko:

a) kwoty wskazane w wyrokach na zaspokojenie alimentów,
b) sumy wskazane w wyrokach na zaspokojenie innych kwot niż alimenty,
c) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi przez pracodawcę,
d) kary pieniężne wymierzone pracownikowi na podstawie kodeksu pracy za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów porządku w procesie pracy, przepisów BHP, przepisów przeciwpożarowych, a także przepisów przyjętych u danego pracodawcy, a dotyczących sposobu potwierdzenia obecności w pracy oraz usprawiedliwienia nieobecności w pracy.

Kodeks pracy wskazuje ponadto kolejność i granice wysokości, w jakiej pracodawca może potrącić określoną kwotę z wynagrodzenia. I tak w pierwszej kolejności potrąceniu ulegają sumy wskazane w wyrokach na zaspokojenie alimentów do wysokości 3/5 wynagrodzenia, dalej inne sumy wskazane w wyrokach, zaliczki pieniężne do wysokości 1/2 wynagrodzenia i kary pieniężne. Kary pieniężne nie mogą natomiast przewyższać 1/10 części wynagrodzenia po dokonaniu potrąceń na zaspokojenie alimentów, innych kwot i zaliczek.

A co jeśli pracodawca przyznał nam nagrodę z zakładowego funduszu nagród? Otóż zarówno nagroda z zakładowego funduszu, jak i dodatkowe wynagrodzenie roczne czy kwota zysku wypracowana przez pracodawcę ulega potrąceniu na zaspokojenie alimentów do pełnej wysokości. Warto dodać, że wynagrodzeniem jest także ekwiwalent za niewykorzystany urlop czy wynagrodzenie za dyżury pracownicze.

Co natomiast w sytuacji, w której połowa czy pozostałe 2/5 naszego wynagrodzenia po potrąceniu jest kwotowo niższe od minimalnego wynagrodzenia? Otóż ustawodawca mówi, iż przy egzekwowaniu należności innych niż alimenracyjne wolna od potrąceń jest kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu podatku i składek na ZUS, kwota 75% minimalnego wynagrodzenia przy potrącaniu udzielonych pracownikowi zaliczek pieniężnych oraz kwota 90% minimalnego wynagrodzenia w razie potrącenia kar pieniężnych. Na zakończenie warto dodać, że kwoty te ulegają zmiejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.