Najczęstszą podstawą rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia jest ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Na pojęcie podstawowych obowiązków pracowniczych składa się między innymi przestrzeganie przez pracownika czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku, przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych, dbanie o dobro zakładu pracy, ochrona jego mienia oraz zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, przestrzeganie tajemnicy określonej przepisami prawa czy przestrzeganie w zakładzie zasad współżycia społecznego.

Za ciężkie naruszenie obowiązków należy także uznać samowolne odebranie przez pracownika wolnych dni pracy przysługujących pracownikowi, odmowa poddania się kontrolnym badaniom lekarskim czy stawienie się, czy wykonywanie obowiązków w stanie nietrzeźwości.

Kolejną podstawą do rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę bez zachowania terminów wypowiedzenia jest popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Przestępstwo to może być natomiast popełnione nie tylko na szkodę zakładu pracy, ale także na rzecz innej osoby czy firmy. Pracodawca nie możne natomiast rozwiązać umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracownikiem, który popełnia jedynie wykroczenie. Warto jednak dodać, że w przypadku popełnienia wykroczenia drobnej kradzieży pracownik może zostać zwolniony bez wypowiedzenia, bo narusza wówczas podstawowe obowiązki pracownika, a mianowicie nie dba o dobro zakładu pracy.

Trzecią podstawą rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez zachowania terminów wypowiedzenia jest zawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Postawa ta nie dotyczy jednak każdego pracownika, a jedynie takiego, którego praca wymaga pewnych uprawnień do jej wykonywania. Utrata uprawnień przez pracownika musi być zawiniona, tzn. pracownik z własnej winy musi zostać pozbawiony uprawnień niezbędnych do wykonywania pracy. Przykładem takiej podstawy rozwiązania umowy bez wypowiedzenia może być np. w przypadku kierowcy wyrok sądowy orzekający zakaz prowadzenia pojazdów.

Takie rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresów wypowiedzenia nie może nastąpić po upływie jednego miesiąca, od kiedy pracodawca uzyskał wiadomość o podstawach uzasadniających takie rozwiązanie.